Met differentiëren vergroot je de leermogelijkheden van alle leerlingen in de klas.
Als leraar doe je proactief aanpassingen in de lessen, leermaterialen, opdrachten en toetsingen om ervoor te zorgen dat het voor alle individuele leerniveauverschillen tussen leerlingen of kleine groepen leerlingen passend is.
Differentiatie in de klas wordt ook wel ‘kleine’ differentiatie of ‘binnenklas-differentiatie’ genoemd. Leraren houden hierbij rekening met verschillen tussen leerlingen in dezelfde klas. ‘Grote’ of ‘externe differentiatie’ gaat over het verdelen van leerlingen in verschillende groepen of scholen. Bijvoorbeeld aparte vmbo-, havo-, vwo- of gymnasiumklassen in het voortgezet onderwijs.
Wanneer je er als leraar aan werkt om álle leerlingen in de klas de minimumdoelen te laten behalen, heet dat ‘convergente differentiatie’. Je probeert dan zoveel mogelijk de prestaties van de zwakkere leerlingen te verbeteren en hen te begeleiden in het leerproces om hen ook die minimumdoelen te laten behalen. Iedere leerling werkt uiteindelijk wel aan dezelfde opdrachten. Krijgen de leerlingen per leerniveau andere leerinhoud of de andere (eind)opdrachten en zijn de leerdoelen per leerniveau verschillend? Dan spreken we van ‘divergente differentiatie’.
Ieder kind ontwikkelt op zijn of haar eigen niveau en heeft hiermee ook andere behoeften. De ene leerling heeft aan een enkel woord instructie genoeg en behoefte aan verdieping of verbreding. De ander heeft wat extra instructie en meer herhaling nodig. Het doel is wel dat elke leerling uit de klas uiteindelijk hetzelfde leert. Zeker nu we steeds meer naar inclusief onderwijs gaan, is het belangrijk om goed te kunnen differentiëren.
Het differentiëren kan soms voor leerkrachten ook echt een uitdaging zijn: met een volle klas kinderen ook nog op niveau lesgeven. Door te differentiëren kun je als leraar jouw leerlingen zowel uitdagen als het vertrouwen geven dat ze het kunnen!
Wil je jezelf scholen op het gebied van differentiatie? Bekijk dan onze opleidingen en boeken.
De digitalisering van het onderwijs brengt heel wat kansen mee. Maar hoe zorgen we ervoor dat alle kinderen deze kansen optimaal kunnen benutten? Om efficiënt digitaal te kunnen werken, is blind leren typen essentieel.
Hoe kinderen op een speelse en didactisch onderbouwde manier blind leren typen op school? Eendaagse online opleiding tot gecertificeerd Typ10-trainer.
Beelddenkers hebben vaak het gevoel dat leren niet aan hen besteed is, terwijl ze informatie gewoonweg anders verwerken. Wordt dit niet op tijd ontdekt en door leraren niet goed op ingespeeld, dan kan de leerling de motivatie verliezen. Gelukkig leren we steeds meer over beelddenkers. We spraken beelddenk-expert Natasja Esmeijer over het herkennen van beelddenkers, en hoe je er als leraar mee om kunt gaan.
C&Explore 