Concentratie
Concentreren is je aandacht richten op waar je mee bezig bent. In de klas kom je (steeds meer) leerlingen tegen die moeite hebben om zich te concentreren op een taak.
Een aandachts- en concentratieprobleem merk je onder andere aan snel afgeleid zijn, een traag werktempo en moeite hebben met het opstarten van taken.
Omgevingsfactoren
Om je te kunnen concentreren zijn vele factoren van invloed. Het ongeconcentreerde gedrag observeren en het goed in kaart brengen daarvan helpt inzicht te krijgen in hoe je leerlingen kunt begeleiden en hun spanningsboog te vergroten.
Zo spelen omgevingsfactoren als een rustige ruimte, de groep om je heen en ook hoe een leerling in zijn vel zit een rol. Is er bijvoorbeeld een huisdier overleden? Dan is het logisch dat concentreren wat minder goed lukt. Zit er bijvoorbeeld een leerling naast de leerling in kwestie die met een pen tikt? Lukt het concentreren alleen wanneer de leerling een taak voor zich heeft en niet op het bord, waardoor je kunt denken aan een probleem met het zicht? Om een leerling te helpen beter te concentreren, kun je dus eerst naar de omgevingsfactoren kijken.
Ook de vele prikkels die tegenwoordig de hele dag door digitale media aanwezig zijn, kunnen het concentratievermogen van leerlingen beïnvloeden.
Relatie tussen concentratie en motivatie
Kijk ook naar het aanbod van lesstof. Voor de ene leerling is de lesstof te makkelijk, voor de andere te moeilijk. Het kan ook zo zijn dat het niet aansluit bij de interesse van de leerling. En ervaren leerlingen genoeg autonomie – de ruimte om zelf te kiezen en verantwoordelijkheid te nemen – tijdens het leerproces? Dit laatste is een belangrijk punt waar niet altijd aan gedacht wordt: er is namelijk een sterke relatie tussen concentratie en motivatie.
Concentratieproblemen
Als er moeite blijft met concerteren ondanks aangeboden aanpassingen, kan er ook sprake zijn van een aandachtsstoornis zoals AD(H)D. Kenmerken van ADHD zijn onder andere:
- Rusteloos gedrag, moeilijk stil kunnen zitten
- Voortdurend friemelen en draaien op de stoel
- Slechts voor korte tijd de aandacht op een bepaalde bezigheid kunnen richten
Breinkennis
Gelukkig is er de laatste jaren steeds meer bekend over hoe we leren en hoe concentratie in het brein werkt. Hoe het brein prikkels verwerkt en wat er gebeurt in de hersenen bij aandachtsstoornissen zoals AD(H)D. Ontzettend waardevol dus voor onderwijsprofessionals die dagelijks de concentratie van hun leerlingen vragen en proberen zoveel mogelijk te ondersteunen.
Wil je meer weten over concentreren en hoe je leerlingen hierin kunt helpen?
Bekijk dan onze opleidingen en boeken over concentreren.
Blijf op de hoogte! Schrijf je in op onze maandelijkse nieuwsbrief
Over het einde van leren
Meditaties voor kinderen en tieners
Mindmappen voor een beter geheugen en creatiever denken
De gids over concentratie bij kids
Groepsplan gedrag
Werkgeheugen in de klas
Leerlijn executieve functies PRO
Leerlijn executieve functies PO
Omgaan met Moeilijke Klassen (PO)
Focus op zelfsturing bij jonge kinderen
Werkgeheugen in de klas
In deze training leer je welke instructieaanpassingen je kunt inzetten om het werkgeheugen van leerlingen te ondersteunen.
‘Geluk is besmettelijk’
Geluk stijgt boven alles uit en zou dus op elke school prioriteit moeten krijgen, meent hoogleraar Ruut Veenhoven in een interview met de AOb. ‘Geluk is besmettelijk. Als leraren gelukkig zijn, straalt dat af op leerlingen, met alle positieve effecten van dien.’
Cedin